piątek, 2 września 2016

Postapokaliptyczny Piątek, czyli co to tak naprawdę jest Fantastyka Postapokaliptyczna?

Witajcie kochani. Dzisiaj chciałabym zaprosić was do przeczytania postu typowo informacyjnego. Są to informacje z wikipedi niestety nie jestem wielką znawczynią, a nie chciałam wprowadzać was w błąd. 


Fantastyka postapokaliptyczna (postapokalipsa, postapo) – wizja, konwencja traktująca o wydarzeniach bezpośrednio po kataklizmie, apokalipsie. Ze względu na niewielkie różnice, związane głównie z odstępem czasowym od katastrofy, co rzutuje na przenikanie się wątków, postpokalipsa jest ściśle - a w niektórych utworach nierozerwalnie - powiązana z Fantastyką apokaliptyczną.


W książkach lub filmach fabuła rozgrywa się zazwyczaj po wojnie jądrowej, pandemii lub katastrofie ekologicznej. Ziemia staje się wówczas niegościnnym pustkowiem, gdzie niedobitki ludzi egzystują w oparciu o pozostałości zniszczonej cywilizacji, starając się przetrwać i przystosować do niesprzyjających warunków. Katastrofa nie musi zresztą dotyczyć całej Ziemi. Do konwencji postapo zaliczają się także utwory dotyczące skutków nawet lokalnych katastrof, jednak na tyle poważnych, że pozostają po nich obszary spełniające założenia postapo (S.T.A.L.K.E.R.)

Świat postapokalipsy jest różnie przedstawiany: często jako wielka pustynia (Mad Max), wieczna zmarzlina (Pojutrze), cały glob zalany wodą (Wodny świat) albo po prostu pustkowie pełne ruin i pozostałości dawnej cywilizacji (Jestem legendą).



Najczęściej wykorzystywane motywy w fantastyce postapokaliptycznej:

-Samotność. Bohater lub bohaterowie, w przerażająco wielkim i pustym świecie, starają się przetrwać zachowując wspomnienia o dawnej cywilizacji (Jestem legendą).
-Konflikt, survival. Ocalali z kataklizmu muszą zmierzyć się z mutantami, zombie, czy gangami łupiącymi i mordującymi napotkanych ludzi (Mad Max).
-Mesjanizm, ratowanie świata. Fabuła śledzi losy wybitnych jednostek, lub grup kładących podwaliny pod odradzającą się cywilizację (Jestem legendą), ewentualnie przedstawia wydarzenia związane z próbą ratowania świata przed katastrofą (12 małp), lub próbą odwrócenia jej skutków (Matrix).
-Wyprawa, eksploracja, wędrówka. Protagonista postawiony zostaje przed koniecznością wypełnienia zadania ważnego dla społeczności, lub władz (Ucieczka z Nowego Jorku, Ucieczka z Los Angeles), wyrusza w poszukiwaniu cennych artefaktów, bądź po prostu wędruje przez zniszczony świat.
-Katastrofa. Bohaterowie ukazani są tuż przed, lub w trakcie trwania światowego kataklizmu (Pojutrze) i postawieni przed najbardziej podstawowymi problemami: kogo ratować i dokąd uciec.


W fabule utworów postapokaliptycznych motywy te najczęściej nie występują samodzielnie, lecz w różnego rodzaju kombinacjach. Urozmaicone są także wykorzystywane konwencje, by wymienić: utwory przygodowe, katastroficzne, horror, psychologiczne, a nawet komedie (Seksmisja).

Wybrane książki o tematyce postapokaliptycznej:

-Wojna światów (The War of the Worlds, 1898) – Herbert George Wells
-Dzień Tryfidów (The Day of the Triffids, 1951) – John Wyndham
-Wiadro powietrza (A Pail of Air, 1951) (opowiadanie) – Fritz Leiber
-Świt 2250 (Star Man's Son, 2250 A.D., 1952) – Andre Norton
-Jestem legendą (I Am Legend, 1954) – Richard Matheson
-Śmierć trawy (The Death of Grass, 1956) – John Christopher
-Ostatni brzeg (On the Beach, 1957) – Nevil Shute
-Kantyk dla Leibowitza (A Canticle for Leibowitz, 1959) – Walter M. Miller
-Rozpustne nasienie (The Wanting Seed, 1962) – Anthony Burgess
-Siwobrody (Greybeard, 1964) – Brian Aldiss
-Doktor Bluthgeld (Dr. Bloodmoney, or How We Got Along After the Bomb, 1965) – Philip K. Dick
-Wielkie solo Antona L. (Grosses Solo für Anton, 1976) – Herbert Rosendorfer
-Deus Irae, (1976) – Philip K. Dick i Roger Zelazny
-Gdzie dawniej śpiewał ptak (Where Late the Sweet Birds Sang, 1977) – Kate Wilhelm
-Plaga (Plague, 1977) – Graham Masterton
-Bastion (The Stand, 1978) – Stephen King
-Mgła (The Mist, 1980) (opowiadanie ze zbioru Szkieletowa załoga, 1985) – Stephen King
-Witaj Ameryko (1981) – J.G. Ballard
-Listonosz (The Postman, 1985) – David Brin
-Fermi i mróz (Fermi and Frost, 1985) (opowiadanie) – Frederik Pohl
-Głowa Kasandry (1985) – Marek Baraniecki
-Przypowieść o siewcy (Parable of the Sower, 1993) i Przypowieść o talentach (Parable of the Talents, 1998) – Octavia E. Butler
-Oryks i Derkacz, (2004) (Oryx and Crake, 2003) – Margaret Atwood
-Metro 2033, (2005), Metro 2034, (2009), Metro 2035, (2015) – Dmitrij Głuchowski
-Komórka (Cell, 2006) – Stephen King
-Apokalipsa (The Taking, 2006) – Dean Koontz
-Droga (The Road, 2006) – Cormac McCarthy
-Rok potopu (2010) (Year of the Flood, 2007) – Margaret Atwood

Macie jakąś z wymienionych książek w planach, sama bardzo chciałabym przeczytać Metro. :D To już wszystko co miałam dla was na dzisiaj. za tydzień już pojawi się recenzja jednej z książek o tej tematyce.
Wiktoria

8 komentarzy:

  1. Mnie kusi to nowe przepiękne wydanie Metra! Ale zapiszę sobie tę listę, bo bardzo lubię postapo :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Dzień tryfidów jest fajny. Planuję przeczytać Jestem legendą :3

    OdpowiedzUsuń
  3. Miałam okazję spotkać się już z takimi książkami, bądź chociaż wątkami w tej tematyce, ale niestety nie czytałam żadnej z wymienionych książek. "Piąta fala" chyba też się łapie jeszcze na ten gatunek, a ją planuję niedługo nadrobić, bo od dawna interesowała mnie ta seria, ale jakoś nie miałam okazji po nią sięgnąć.
    Pozdrawiam,
    Amanda Says ;)

    OdpowiedzUsuń
  4. Lubię ten gatunek i bardzo fajny pomysł na post:)
    Subiektywne Recenzje

    OdpowiedzUsuń
  5. Uwielbiam książki postapokaliptyczne! "Metro 2033", "Bastion" oraz "Droga" są na mojej liście od dawna. Mam nadzieję, że chociaż tą pierwszą uda mi się przeczytać w miarę szybko :D
    Pozdrawiam!
    houseofreaders.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
  6. Świetny post :) chociaż ja nie czytam takich książek to teraz przynajmniej wiem, o co w tym wszystkim chodzi :)

    OdpowiedzUsuń
  7. Postapo to także filmy, w których są bujne lasy i roślinność (bo ludzie wyginęli po pandemii). Filmowo oglądałem ostatnio: Zagubioną przyszłość (recenzja: http://wp.me/p7LN97-2h) Kroniki Shannary. Z książek przeczytałem "Stacja Nowy Świat" (warszawskie metro, recenzja: http://wp.me/p7LN97-3i).

    Sporo jest książek/mang/anime/filmów z Azji (Japonia, Korea Południowa, Chiny). Snowpiercer, który był jakiś czas temu w kinach to postapo.

    OdpowiedzUsuń